Bytom

Bytom — jedno z siedmiu największych miast GOP-u — stanowi duży ośrodek górnictwa i przemysłu (liczne kopalnie węgla, huty, zakłady przemysłu maszynowego, chemicznego, energetycznego), szczyci się również Operą Śląską oraz Muzeum Górnośląskim z bogatymi zbiorami grafiki, plastyki i malarstwa.
Bytom należy do najstarszych miast Górnego Śląska (pierwsza wzmianka z 1105 r., prawa miejskie od 1254 r.). Mimo wpływów czeskich, brandenburskich, austriackich i pruskich oraz silnej akcji germanizacyjnej — w Bytomiu skupiał się polski ruch narodowy i społeczny, przeciwstawiający się wpływom niemieckim. W okresie Wiosny Ludów J. Łepkowski, J. Lompa i ks. J. Szafranek zorganizowali klub narodowy. Dzięki ich inicjatywie wychodziła polska gazeta, istniało również polskie gimnazjum. Mieszkańcy od najdawniejszych czasów — mimo zalewu niemieckich osadników — zachowywali tradycje z okresu Piastów śląskich. W dzielnicy Rozbark utrzymują się wśród ludności piękne ludowe stroje śląskie.
Z ciekawszych zabytków wymienić należy gotycki kościół parafialny z XIII—XVI w., przebudowany w XIX w.; gotycko-barokowy kościół św. Wojciecha z XV w., przebudowany w XIX w., gotycki kościół drewniany z XVI w., przeniesiony z Mikulczyc i ustawiony w parku oraz fragmenty starego zamku piastowskiego; budynek przy ul. Armii Ludowej 38, gdzie składali przysięgę powstańcy śląscy w 1919 r.; szpital przy ul. Roosevelta, dawne gimnazjum polskie, o którym wspomnieliśmy wyżej. Tablice i pomniki upamiętniają walkę patriotów w czasie II wojny światowej  poległych w walce o wyzwolenie miasta.