Europejskie Centrum Solidarności
Na mapie Polski pojawia się co raz więcej ciekawych miejsc poświęconych nauce czy historii. Mamy wspaniałe Muzeum Powstania Warszawskiego, Centrum Nauki Kopernik czy Muzeum Fabryka Emalia poświęcone osobie Oskara Schindlera oraz wiele innych. W sierpniu zeszłego roku zostało otwarte Europejskie Centrum Solidarności poświęcone historii Solidarności i ruchom opozycyjnym, które doprowadziły do wielu ważnych przemian. Mimo, że sami nie pamiętamy tych trudnych dla wielu polskich rodzin czasów, mamy świadomość że jest to bardzo ważna część historii naszego kraju. Nie staliśmy w kolejkach, nie rzucaliśmy kamieniami w milicjantów, nie zaskoczył nas brak Teleranka i nie braliśmy udziału w pierwszych wolnych wyborach, ale historie trzeba znać. A ECS to odpowiednie miejsce, żeby dobrze ją poznać i poczuć na własnej skórze jak wyglądała codzienność naszych rodziców czy dziadków.
Europejskie Centrum Solidarności zajmuje dwa piętra i podzielone jest na siedem dużych sal. Każda z nich poświęcona jest innemu okresowi historii lub innej tematyce. Oprócz wystawy stałej, można obejrzeć również kilka wystaw czasowych. To co, zaczynamy zwiedzanie?
Sala A – Narodziny Solidarności
Zwiedzanie zaczynamy od pierwszego piętra. Sala A poświęcona strajkom w Sierpniu 1980 roku.W środku możemy zobaczyć wózek akumulatorowy Lecha Wałęsy, suwnicę na której pracowała Anna Walentynowicz oraz tablice z postulatami. Gdy podniesiemy głowy, zobaczymy sufit stworzony z setek robotniczych kasków. Zabytkowe obiekty łączą się z nowoczesnymi ekranami, można obejrzeć wiele ciekawych nagrać oraz posłuchać relacji świadków.
Sala B – Siła Bezsilnych
Kolejna sala to ekspozycja związana z komunistyczną propagandą, powstawaniem ruchów oporu oraz życiem codziennym tamtych lat. Znajdują się tu nie tylko autentyczne dokumenty czy nagrania, ale także wiele pamiątkowych przedmiotów. Jest także zaaranżowane typowe mieszkanie oraz pusty sklep, który był nieodłącznym elementem codzienności.
Sala C – Solidarność i nadzieja
Czas wkroczyć w realia Sierpnia ’80, gdy zaczyna się legalna działalność pierwszego, w tej części Europy, niezależnego związku zawodowego. Coś się zaczyna dziać, czuć powiew zmian – przez 16 miesięcy, do momentu wprowadzenia stanu wojennego. W tej sali mamy nawiązania nie tylko do ważnych historycznych wydarzeń czy strajków. Jest Człowiek z żelaza, jest muzyka i kabarety… bo walka z systemem to nie tylko barykady.
Sala D – Wojna ze społeczeństwem
Docieramy na drugie piętro. Spoglądając na ściany nie sposób nie domyślić się czego będzie dotyczyć ekspozycja w kolejnej sali. Rozpoczął się stan wojenny, na ulicach pojawiły się czołgi a dzieci rano nie obejrzały Teleranka. Zaraz obok instalacji z koksownikami możemy poznać historię słynnego zdjęcia Chrisa Niedenthala. Kto z nas nie zna tej niesamowitej fotografii? Kilka kroków dalej milicyjna polewaczka (w której możemy usiąść i zobaczyć film) i tarcze, według nas to jeden z najlepszych eksponatów w ECS – chociaż właściwie obok żadnego nie da się przejść obojętnie.
Sala E – Droga do demokracji
Kolejny etap zwiedzania- czy to już zupełnie inny świat? Z jednej strony ludzie są pełni nadziei, młodzi protestują i zakładają kolejne ruchy młodzieżowe, miliony polaków uczestniczą w spotkaniach z pielgrzymującym do Polski Janem Pawłem II. Z drugiej mamy wciąż obecny i narastający kryzys gospodarczy. To wszystko doprowadza do obrad Okrągłego Stołu, w których dzięki ECS możemy osobiście uczestniczyć. Później już tylko pierwsze wolne wybory – nie śpij bo cię przegłosują! A po wyborach zmiany – Lenin znika z naszej Nowej Huty a orzeł dostaje koronę.
Sala F – Triumf wolności
Polska wchodzi na drogę ku prawdziwej wolności a za jej przykładem ruszają kolejne kraje bloku wschodniego. Rozpada się ZSRR, upada mur berliński a Rumunia rozprawia się z dyktaturą słońca Karpat czyli Nicolae Ceaușescu. Europa środkowo-wschodnia wkracza w etap prawdziwych, długo oczekiwanych zmian – nie tylko ustrojowych. I te zmiany trwają do dzisiaj, a my jesteśmy zarówno ich świadkami jak i ich częścią. Dlatego każdy kto odwiedza Europejskie Centrum Solidarności może zostawić coś od siebie. Jedno albo kilka słów, które po zapisaniu, na czerwonej lub białej karteczce, zawiesisz w ramach znaku Solidarności.
Sala G – Sala im. Jana Pawła II
Niestety w czasie naszej wizyty ta część ekspozycji była w czasie remontu więc nie mogliśmy jej odwiedzić. Szkoda, bo podobno z jej okien jest świetny widok na Pomnik Poległych Stoczniowców. Sala G to ostatni etap zwiedzania ECS.
Europejskie Centrum Solidarności
To miejsce powinien odwiedzić każdy Polak, nie ważne czy ma 15 lat czy 70. Polecamy je wszystkim, nie tylko tym którzy są szczególnie zainteresowani historią. Warto jednak przeznaczyć na zwiedzanie cały dzień bo ilość eksponatów jest ogromna a wszystko jest warte uwagi. Co ważne – trasa jest dostosowana także do młodszych zwiedzających więc jeśli chcecie ze sobą zabrać dzieci to nawet się nie zastanawiajcie.
W cenie biletu dostajemy audioprzewodnik, który przeprowadzi nas przez całą trasę i zdecydowanie poszerzy naszą wiedze. Oczywiście dostępne są różne wersje językowe więc jeśli przyjeżdżają do was znajomi z zagranicy albo gościcie kogoś na couchsurfingu to zdecydowanie zaproście go do ECS. Wszystkie potrzebne informacje dotyczące cen biletów i aktualnych godzin otwarcia znajdziecie na stronie ECS.
W wydarzeniach, których byliśmy świadkami, najbardziej godne podziwu jest to, że do głosu doszły całe narody: kobiety, młodzież, mężczyźni; wszyscy pokonali strach.
Jan Paweł II, 13.01.1990