Flora i fauna Słowacji

Duże zróżnicowanie wysokości na niewielkim obszarze Słowacji sprzyja bogactwu przyrody. Słowacja leży w strefie lasów mieszanych, które zajmują prawie 40% powierzchni kraju -35% leśnego areału stanowią buki, 25% świerki i 11% dęby.

W całym kraju można zaobserwować piętrowy układ roślinności. Najniżej, wokół rzek na nizinach południowej Słowacji, występują lasy łęgowe, w których rosną topole, wierzby, olchy i czasami dęby. Mieszka w nich wodne ptactwo: czaple, żurawie, kormorany. W pobliżu naddunajskich łęgów żyje ginący gatunek dropów – największych ptaków Europy.

Tereny nizinne i dolne strefy pogórzy zajmuje piętro dębiny (do 550 m n.p.m.), choć większość lasów dębowych wykarczowano już w dawnych czasach pod pola uprawne. Na polach żyją m.in. sarny i zające oraz sporo ptactwa: przepiórki, bażanty, jarząbki i jastrzębie.

Strefę od 550 do 1100 m n.p.m. zajmują lasy bukowe z dodatkiem jodły i jaworu, które porastają większość gór Słowacji. W Wielkiej Fatrze w piętrze buka rośnie największy las cisowy w Europie. W niektórych regionach zachowały się prastare puszcze z drzewami dochodzącymi do 130 m wysokości (m.in. Stużica w Połoninach i Dobroćsky prales niedaleko Ciernego Balogu). Lasy liściaste zamieszkują liczne gatunki zwierząt, m.in. lis, nietoperz rdzawy, piskorz, dziki kot, dzik i sarna.

Ponad lasami bukowymi rosną bardziej wytrzymałe na chłody i krótki okres wegetacji lasy świerkowe, dochodzące do karpackiej granicy lasu na wys. 1600 m. Warto wspomnieć, że na Słowacji żyje ponad 850 niedźwiedzi brunatnych (z czego na roczny odstrzał przeznacza się ok. 70 osobników).

Ponad lasami świerkowymi, do wysokości 1800 m n.p.m. występuje piętro kosodrzewiny, tworzące rozległe pola w Tatrach, Niżnych Tatrach i w szczytowych partiach Małej i Wielkiej Fatry. W Wysokich i Niżnych Tatrach, powyżej 1800 m n.p.m. ciągnie się piętro łąk alpejskich z szarotką i prymulą. Najwyższe partie Tatr zajmują turnie – skały porosłe mchami i glonami, przez większą część roku pokryte śniegiem.

Najpiękniejsze, a przy tym najdziksze góry Słowacji objęto ochroną w ramach siedmiu parków narodowych: Tatrzańskiego (TANAP, utworzony w 1949 r.; 800 km2 i 600 km szlaków turystycznych; krajobrazy tatrzańskie, wodospady, jeziora górskie), Pienińskiego (PIENAP, 1967 r.; 21 km2; przełom Dunajca, spływ na tratwach), Niżnych Tatr (NAPANT, 1978 r.; 81 km2; 1000 km szlaków turystycznych, szerokie panoramy, przepastne lasy, zjawiska krasowe), Malej Fatry (1988 r., 22 km2; malownicze formacje wapienne, strome hale, piękne doliny), Słowackiego Raju (1988 r., 200 km2; 320 km szlaków turystycznych; krasowa kraina 60 jaskiń, głębokich kanionów, wodospadów, przełom Hornadu), Murańskiej Planiny (najmłodszy i najmniejszy, 1997 r.; 20 km2, 130 jaskiń, liczne zjawiska krasowe), Połonin (1997 r., 30 km2; południowe stoki Bieszczad, puszcze, połoniny).

LUDNOŚĆ

Słowację zamieszkuje ok. 5,3 mln ludności o średniej wieku wynoszącej zaledwie 33,5 lat. Słowacy stanowią 85,7% mieszkańców, Węgrzy, zamieszkujący głównie wzdłuż południowej granicy – 10,8%, Romowie -1,4%, Łemkowie i Ukraińcy po 0,3%, Czesi – 1%, a pozostałe mniejszości (w tym Polacy) – łącznie 0,5%. Prawie 70% obywateli uważa się za wierzących. Wśród nich katolicy stanowią 60,3%, ewangelicy 6,2%, a grekokatolicy 3,4%. Pozostali to kalwini i prawosławni.