Górnośląski Okręg Przemysłowy — rejon o specyficznych, atrakcyjnych walorach krajoznawczych. Obszar skoncentrowanej produkcji przemysłowej zgrupowanej w dziesiątkach kopalń, hut, zakładów chemicznych, budowy maszyn, jak też obszar rozległej aglomeracji miejskiej — jednej z większych w Europie.
Rejon ten jest jednym z największych ośrodków przemysłowych kraju, tutaj wydobywa się ok. 70% węgla kamiennego, rud cynku i ołowiu, jak też produkuje się najwięcej energii elektrycznej.
Do najciekawszych miejscowości GOP należą:
Katowice — ośrodek turystyczny, miasto wojewódzkie; centrum administracyjne (siedziba centralnych władz przemysłu węglowego i częściowo hutniczego) kulturalne (teatr, filharmonia, rozgłośnia Polskiego Radia, stacja telewizyjna, wyższe uczelnie, Pałac Młodzieży) i gospodarczo-przemysłowe GOP (m.in. kopalnie „Katowice”, „Wujek”, „Wieczorek”, „Kleofas”; huty „Ferrum”), a także centralny węzeł komunikacyjny Górnego Śląska.
Prawa miejskie Katowice otrzymały w 1865 r. Rozbudowa miasta nastąpiła w XIX w. w wyniku rozwoju przemysłu. W 1922 r., po trzech powstaniach śląskich i plebiscycie, miasto wróciło do Polski, stając się centrum polskiego Śląska. W latach międzywojennych na tym terenie działali M. Buczek i J. Wieczorek.
W ostatnim okresie nastąpiła rozbudowa i modernizacja miasta, szczególnie centrum. Wybudowano m.in. hotel „Katowice” i przebudowano dworzec kolejowy; powstały nowe osiedla mieszkaniowe (np. Koszutka).
W centrum miasta znajduje się teatr im. St. Wyspiańskiego (1907 r.), Biblioteka Śląska oraz Śląski Instytut Naukowy. Na uwagę zasługuje Pałac Młodzieży, w którym mieści się kilkadziesiąt pracowni, modelarnie, laboratoria, sale teatralne i gimnastyczna, kryta pływalnia itp. Ciekawy akcent tworzy Pomnik Bohaterów Powstań Śląskich symbolizujący trzykrotną walkę Ślązaków w obronie polskości i Śląska. Tablice, płyty i obelisk ku czci powstańców i harcerzy bestialsko zamordowanych przez hitlerowców upamiętniają miejsca walk i męczeństwa.