Opole i okolice — rejon o atrakcyjnych walorach krajoznawczo-wypoczynkowych. Wśród lasów na płn.-wschód od Opola leży Jez. Turawskie powstałe ze spiętrzenia wód Małej Panwi dla uregulowania stanu wód na Odrze. Jest to obszar wypoczynku świątecznego dla mieszkańców Opola i pobliskich miejscowości Górnego Śląska.
Opole — ośrodek turystyczny i krajoznawczy; miasto wojewódzkie — ośrodek przemysłowy i centrum kulturalne, jak również ważny węzeł komunikacji drogowej, kolejowej i żeglugi rzecznej na Odrze.
Pierwsze wzmianki z IX w. dotyczą grodu plemienia Opolan. Badania archeologiczne na Ostrówku potwierdziły słowiańską przynależność mieszkańców wczesnohistorycznego Opola. Od XII w. gród kasztelański, a następnie stolica (XIII w.) odrębnego księstwa, już w XIV w. staje się lennem czeskim.
Po wygaśnięciu miejscowej linii Piastów, Opole przechodzi na własność Habsburgów, by do Polski powrócić na okres prawie stu lat. Od XVIII w. dostaje się z kolei Prusom. Mimo intensywnej germanizacji, do końca utrzymał się wśród Opolan znaczny procent Polaków kultywujących tradycje swych ojców, a nawet zrzeszających się w organizacje, których działalność społeczna i kulturalna aktywnie przeciwdziała zniemczeniu. Po wyzwoleniu — zniszczone miasto zostało pieczołowicie odbudowane.
Najbardziej charakterystycznymi obiektami zabytkowymi Opola są mury obronne z XIV w. oraz wieże zamkowe. Na wyspie Pasieka, która jest ulubionym miejscem spacerów, zachowała się wieża zamku Piastów zburzonego przez Niemców w latach trzydziestych naszego stulecia oraz wieża kasztelańska „Na Górce” (XIV w.). Licznie reprezentowana jest zabytkowa architektura sakralna: gotycka katedra (XV w., restaurowana XVII—XIX w.); gotycki kościół pofranciszkański (XIV w., restaurowany XIX—XX w.), gdzie zachowały się liczne ślady polskości, jak np. orzeł piastowski na gotyckim sklepieniu kaplicy św. Anny, nagrobki Bolesława I i II..oraz Bolesława III i Anny (XIV w.); kościół św. Krzyża, gdzie znajdują się płyty nagrobkowe z XV, XVI i XVII w. z wyrytymi herbami starych rodów polskich (Starykoń, Topacz, Odrowąż) oraz ostatniego Piasta opolskiego Jana II Dobrego.
Stojące nad wodą wąskie kamieniczki, malownicza wyspa „Bolka” z ogrodem zoologicznym, jak również liczne parki i zieleńce stwarzają mieszkańcom miasta doskonałe warunki rekreacyjne oraz ściągają licznych turystów. Dekoracyjnym i bardzo charakterystycznym elementem miasta są mosty spinające brzegi Odry i „Młynówki”.
Miasto posiada ponadto wiele obiektów o charakterze wypoczynkowo-turystycznym, jak np. basen kąpielowy w dzielnicy „Kwiatów”, krytą pływalnię — dumę Opolan, sztuczne lodowisko, hale sportowe, Stadion OKS „Odra”, przystań nad Odrą.
Żegluga na Odrze umożliwia wycieczki statkami w sezonie letnim. Atrakcję turystyczną stanowią także organizowane corocznie w pięknym amfiteatrze — Opolskie Festiwale Piosenki.