Otmuchów — stary gród słowiański, prawa miejskie otrzymał w 1347 r. Aby wzmocnić tę część Śląska, Bolesław Chrobry wzniósł tu zamek warowny. Miasto, jak cała Opolszczyzna przeżyła zmienne losy tej ziemi.
W 1495 r. biskup Jan Roth wydał zarządzenie zmuszające Polaków pod groźbą wysiedlenia do posługiwania się wyłącznie językiem niemieckim. Do zabytków należy m.in. ratusz z XVI w.; zamek piastowski z XV w.; wzniesiony na fundamentach dawnej budowli (we wnętrzu —-barwne plafony i freski); domy mieszczańskie z XVII i XVIII w.
Obecnie rozwinął się tu przemysł spożywczy; zbudowano wielką cukrownię. Opodal (1,5 km) znajduje się Jezioro Otmuchowskie (zapora wodna i hydroelektrownia), które stwarza dogodne warunki rozwoju sportów wodnych, ponadto jest tu ośrodek usług turystycznych.